Uzun Çizgi Kullanımı ve Konu Anlatımı
21 Temmuz 2024

Uzun Çizgi Kullanımı ve Konu Anlatımı

Uzun Çizgi

Uzun çizgi (—), sık kullanılan noktalama işaretlerinden biridir. Özellikle karşılıklı olarak yapılan konuşmalar için, konuşmanın ya da konuşmacının değişiklik gösterdiğini ifade etmek amacıyla satır başı yapılarak cümlelerin hemen başına konur. Diğer bir ismi ise konuşma çizgisi olarak tanımlanmaktadır. Simgesi (—) şeklindedir ve iki kısa çizginin yan yana getirilmesiyle de bu noktalama işaretini oluşturabiliriz.

Uzun Çizginin Türkçedeki Kullanım Alanları

Metinlerde geçen satır başına geçilen konuşmaları daha iyi belirtmek adına uzun çizgi ya da konuşma çizgisi kullanılır. Yazılarda konuşmanın geçtiğini açıklamak için konuşma çizgisi anlamında kullanılması gerekmektedir. Örnek verecek olursak:

"Ahmet Bey, yarın için düzenlenecek olan piknikte evlerinin hemen önünde yer alan bahçelik alanı çok rahat bir şekilde kullanabileceğimizi söyledi," cümlesini belirtirken uzun çizgi veya konuşma çizgisi kullanmak gerekir. Uzun çizginin kullanım alanı, kısa çizginin görevi yerine kullanılamaz.

Frankfurt'a gelene herkesin sorduğu şunlardır:

  • — Eskiden çok beğenilen bu kadim şehri gezdin mi?
  • — Rothschild'in eski evine hiç gittin mi?
  • — Goethe'nin ahşap kaplamalı evini gezdin mi?

(Ahmet Haşim)

(Bana dönerek):

  • — Cennet köşkü buraya yapıyorum efendim, diyerek cevap verdi.
  • — Siz bu cennet köşkünü bana uygun bir fiyata satar mısınız?
  • — İsterseniz eğer satarım hanımefendi, neden olmasın.
  • — Kaç paraya satarsınız peki beyefendi?
  • — Sana yaklaşık olarak üç akçeye veririm.

Halifenin hanımı, çantasından çıkarmış olduğu üç akçeyi hemen hancıya verip köşkü zaman kaybetmeden satın almış.

Not: Uzun çizgi aynı zamanda, özellikle de oyunlarda konuşan kişinin adından hemen sonra da konulabilir.

Örnek 1.

Coşkun— Beni zavallı milletim. Sen uyumaya devam et. Ancak sen uyurken düşmanlarının senden neler götürdüğünün farkında değilsin. Her geçen gün biraz daha azalıyorsun. Bu azalma devam ettikçe en sonunda yok olacaksın. Uyan ey millet! Vatan elden gidiyor.

Saffet (Gerçek bir telaşla)— Coşkun, sen neden söz ediyorsun böyle? Milletin bir yere gittiği yok. Her şeyin farkında. Onlar her şeyi bildiği halde susmayı tercih ediyor. Konuşanlar neyi değiştiriyor ki diyerek kendilerini geri plana çekiyorlar. Bu iş böyle devam ederse dediğin gibi vatan elden gidecek. Ama bunun sebebi milletin uyuması değil. Devletin dayatmalarıdır.

Coşkun: (Kolunu kurtarır)— Ah be Saffet kardeşim! Sen susarsan, ben susarsam nasıl çıkar bu karanlıklar aydınlıklara. Ben bu düzeni bozacağım. Elimi kaldırdığım gibi bütün haksızlıklara karşı çıkacağım. Öyle ya da böyle bu iş böyle devam etmez.

Saffet (Düşünceli bir halde)— Coşkun, peki biz de başaramazsak? Onlar gibi sadece kendi düşüncelerimizde başlayıp bitersek ne olacak? Bizim daha iyi fikirler bulmamız lazım.

Not: Konuşmalar tırnak içinde verildiğinde uzun çizgi kullanılmaz.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

İlk soruyu siz sormak istermisiniz?

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Haber Bülteni