Alt Çizgi Kullanımı ve Konu Anlatımı

Alt Çizgi

Türkçede yazım ve noktalama işaretleri oldukça önemlidir. Yanlış kullanılan noktalama işaretleri, cümlenin veya anlatılmak istenilen şeyin yanlış anlaşılmasına sebep olabilir. Dilimiz, nereye çekilirse oraya gidebilecek bir yapıda olduğu için yazım ve noktalama işaretlerine çok dikkat edilmelidir. Alt çizgi, diğer bir adıyla kısa çizgi olarak da bilinir ve cümle içerisinde pek nadir kullanılır. Nokta veya virgül gibi sıkça kullanılmayan bu işaret, çeşitli şekillerde karşımıza çıkabilir. Alt çizgi denilince ilk akla gelen kullanım alanı, cümlenin sonuna sığmayan kelimelerin devam ettiğini belirtmektir.

Alt Çizginin Kullanıldığı Yerler

Cümle içerisinde ara sözleri veya ara cümleleri ayırmak için kullanılır. Örneğin; Küçük bir hayvan sürüsü -altı koyun ve üç keçi- köye giren yolun ağzında duruyorlardı.
Satıra sığmayan kelimelerin alt satırda devam ettiğini belirtmek için kullanılır.

Örneğin; Malatya'dan misafirlerim birkaç gün-

kalmak için bugün yola çıktılar.

Kelimelerin köklerini, gövde veya ek kelimelerden ayırmak için kullanılır. Örneğin; Söz-lük, dur-mak, gör-mek gibi örnekler verilebilir.
Fiil köklerini ve gövdelerini belirtmek için kullanılır. Örneğin; al-, dur-, gör-, bak- gibi örnekler verilebilir.
İsim yapma eklerinin başına konulur. Örneğin; -ak, -de, -bas gibi örnekler verilebilir.
Fiil yapma eklerinin hem başında hem de sonunda kullanılır. Örneğin; -mek-, -mak-, -ımsı- gibi örnekler verilebilir.
Kelimeleri hecelere ayırmak için kullanılır. Örneğin; bar-dak, Zon-gul-dak gibi kelimeler örnek olarak verilebilir.
"Ve", "ile" veya "arasında" gibi kelimelerin yerine kullanılır. Örneğin; Malatya-Mersin yolu, Türk-Rus ilişkisi gibi örnekler verilebilir.
Cümlede sayılar arasında kullanılır. Örneğin; Dalında 3-5 tane kayısı aldım. 3-4 adım sonra bizim ev geliyor gibi örnekler verilebilir. 15-16 gibi ifadelerde kısa çizgi kullanılmaz. Bu hata kesinlikle yapılmamalıdır.
Bir olayın içerisindeki tarihleri ayırmak için kullanılır. Örneğin; 2. Dünya Savaşı 1939-1945 yılları arasında gerçekleşmiştir.
Bir yere adres yazarken semt ve il arasında kullanılır. Örneğin; Akçadağ-Malatya gibi.
Bazı terimlerde ve kuruluş adlarında kullanılır. Örneğin; isim-fiil, zarf-fiil, Tarih-Coğrafya Fakültesi gibi.
Matematikte çıkarma işlemi olarak kullanılır. Örneğin; 56-45, 9-3 gibi.
Bazı yabancı sözcükleri ve Türkçeye sonradan giren kelimeleri ayırmak için kullanılır. Örneğin; anti-virüs, by-pass ameliyatı gibi.